- تعداد نمایش : 863
- تعداد دانلود : 706
- آدرس کوتاه شده مقاله: https://bahareadab.com/article_id/928
سال : 13
شماره : 3
شماره پی در پی : 49
ماهنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 13،
شماره 3،
،
شماره پی در پی 49
فمینیست و سیر تحول آن در ادبیات پس از انقلاب اسلامی
صفحه
(87
- 104)
برهان رازیانی ، اکبر صالحی (نویسنده مسئول)، سید مهدی سجادی ، علیرضا محمود نیا
تاریخ دریافت مقاله
: 18 آذر 1397
تاریخ پذیرش قطعی مقاله
: 25 اسفند 1397
چکیده
زمینه و هدف: هر نویسنده ای در بیان دیدگاه خود از شیوه های کارآمدی در حیطه ادبیات بهره میگیرد. رمان از جمله قالبهای متنوعی است که بسیاری از زنان نویسنده در نمایاندن واقعیتهای ملموس جامعه از آن استفاده کرده اند. نویسندگان زن معاصر از جمله سیمین دانشور در آثار خود به بازتاب مسائل زنان توجهی خاص داشتند. هدف از نگاشتن این مقاله بررسی فمینیست و سیر تحول آن در ادبیات پس از انقلاب اسلامی است. لذا توجه به کم وکیف دانش تولیدشده در حوزه زنان از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون، با هدف نمایانسازی روند طی شده در دهه های اخیر، مورد بررسی پژوهشهای انجام شده است.
روش مطالعه: این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است.
یافته ها: داستان نویسان زن ایرانی با عبور از مراحلی مثل احساسات گرایی افراطی و عدم خلاقیت به جایگاهی مناسب برای مطالبه حقوق برابر رسیدند، و در دهه های هفتاد و هشتاد به شناختی دیگرگونه از هویت فردی و موقعیت خود در جامعه دست یافتند و با ورود به دوره مدرن و رویارویی با مسائلی از جمله مقوله هویت، به بازتعریف جایگاه و نقش خود در خانواده و جامعه پرداختند و از این طریق، مفاهیم تازه را وارد آثار و نوشته های داستانی خود کردند. دهه هفتاد را باید دهه ای برای محکم کردن جای پای زنان در بستر ادبیات داستانی دانست، اما این جریان روبه رشد در دهه هشتاد به شکل مستقلی از ادبیات داستانی فارسی تبدیل شد که با آنچه مردان مینوشتند تفاوتهای آشکاری داشت، بنابراین میتوان دهه هشتاد را دهه آغاز زنانه نویسی نامید.
نتیجه گیری: از مهمترین نتایج این پژوهش این است که، در عرصه ادبی، دوره بعد از انقلاب اسلامی را میتوان دوره تثبیت جایگاه زنان در حوزه داستان نویسی به شمار آورد. زنان نویسنده در این سالها، علاوه بر رشد کمی آثارشان، با آزمودن فرمها و مضامین نو، موجب رشد کیفی این آثار گردیدند.
<-div>
کلمات کلیدی
فمینیست
, سیر تحول
, ادبیات
, انقلاب اسلامی
, سیمین دانشور
- از جنبش تا نظریه اجتماعی تاریخ دو قرن فمینیسم، مشیرزاده،حمیرا (1389 )، تهران ، نشر و پژوهش شیرازه.
- اگر زنان با مردان برابرند پس چرا؟، فالودی، سوزان، ترجمه زهره زاهدی ( 1372 )، مجله زنان، ش12
- «امـنیت قـضایى زنـان در ایران»؛ کار، مهرانگیز، ( 1376)، مجله ایران‌نامه، ش 59.
- آتش خاموش. دانشور، سیمین، (1377)، تهران، انتشارات خوارزمی
- ادبیات داستانی، رمان و واقعیت اجتماعی، زرافا، میشل، مترجم نسرذین پروینی(1368)، چاپ اول ، تهران، انتشارات گوته.
- انقیاد زنان، میل، جان استورات، مترجم علاالدین طباطبایی(1379)، تهران، هرمس.
- ایران در جستجوی مدرنیته، جهانبگلو، رامین (1384)، چاپ اول، تهران، نشر مرکز
- باز نمود هویت زنانه در مجموعه داستان حتی وقتی می خندیم فریبا وفی با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان.، قربانی جویباری، کلثوم(1394)
- برساحل جزیره سرگردانی، دهباشی، علی(1383)، چاپ اول، تهران: انتشارات سخن
- به سوی جامعه ای نوع دوست تر، در نگاهی به فمینیسم، سیدل، روث، ترجمه موسسه فرهنگی طه1379 ، قم انتشارات معاونت امور اساتید ج اول
- به کی سلام کنم، دانشور، سیمین، (1359)، چاپ سوم، انتشارات خوارزمی
- تاریخ اندیشه¬های تربیتی، مایر، فردریک (1374)، ترجمه علی اصغر فیاض، تهران: سمت
- تاثیر انقلاب اسلامی در تبیین نقش زن در ادبیات داستانی بانوان و مقایسه آن با دوران پیش از انقلاب، موسوی، سیده زهرا (1380)، تهران، دانشگاه تربیت مدرس
- تحلیل گفتمان غالب در رمان سووشون سیمین دانشور، قبادی، حسینعلی (1388)، فصلنامه نقد ادبی، ش 6 ،150-183.
- تحول خود آگاهی در آثار داستان نویسان زن ایرانی بر اساس نطریه آلن شووالتر، شهبازی، مهشاد و همکارن(1397)، مجله زن در فرهنگ و هنر، شماره2
- جامعه شناسی آموزش وپرورش، علاقه بند، علی (1390)، تهران، انشارات آگاه
- جامعه شناسی و آموزش و پرورش، علاقه بند ، علی ( 1390) ، تهران: انتشارات بعثت
- جامعه‌شناسى سیاسى؛ بشیریه، حـسین(1374)، تهران: نـى
- جنبش حقوق زنان در ایران، ساناساریان، الیز، مترجم نوشین احمدی خراسانی(1384)، چاپ اول، تهران، نشر اختران
- جزیره سرگردانی، دانشور، سیمین، (1380)، تهران، انتشارات خوارزمی
- «جنبش زنان؛ مفهومى نظرى یا واقعیتى جامعه‌شناختى»؛ اردستانى، على(1385)، مجله چیستا، شماره 227.
- چون سبوی تشنه، یاحقی، محمدجعفر (1375)، تاریخ ادبیات معاصر فارسی، چاپ دوم، تهران، انتشارات جامی
- «چهار تـلقى از فـمینیسم»؛ جگر،آلسیون(1382)؛ ترجمه س.امیرى؛مجله زنان،شماره28
- حتی وقتی می خندیم، وفی، فریبا (1391)، تهران مرکز
- دلبستگی به معلم درگیری تحصیلی در دانش آموزان دختر و پسر، لواسانی، مسعودغلامعلی،(1394)، فصلنامه پژوهش های کاربردی روانشناختی، (2) 6
- درس نامه نظریه و نقد ادبی، گرین، گیت و جیل لبیهان، مترجم فاطمه حسینی (1383)، چاپ اول، تهران، نشر روز نگار.
- راهنمای نظریه ادبی معاصر، مخبر، عباس(1384)، تهران، طرح نو.
- روش تحقیق کیفی، محمدپور(ج1 )، احمد(1390)، جلد اول، نشر جامعه شناسان، چاپ اول ، تهران.
- زن و ادبیات سیاسی ایران، رادفر، ابوالقاسم (1384)، فصلنامه بانوان شیعه، شماره 5.
- زنان بی گذشته، احمدی خراسانی، نوشین (1377)، تهران، نشر توسعه.
- زن در نگاه روشنفکران. تشکری. ز . ، 1381 ، نشر دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، قم.
- ساختار جامعه و خشونت علیه زنان، اعزازی، شهلا، 1383، مجله رفاه اجتماعی، ش 14 ، ص 96-59
- سووشون، دانشور، سیمین، (1390)، چاپ 17. تهران، انتشارات خوارزمی 34- «سیماى زن در پویه تاریخ ایران»؛ رهبر، على؛( 1382)، مجله فرهنگ، ش 48.
- شهری چون بهشت، دانشور، سیمین، (1381)، چاپ 17. تهران، انتشارات خوارزمی
- عصر اطلاعات، قدرت هویت، کاستلز، ایمانوئل، (1382)، ترجمه حسن چوشیان ، تهران طرح نو ج دوم
- فراسوی پست مدرنیته، حقدار، علی اصغر (1380)، چاپ اول، تهران، انتشارت شفیعی.
- فرهنگ و هویت جنسی با نگاهی بر ادبیات ایران، توکلی، نیره (1382)، نامه انسان شناسی شماره ی 3
- فرهنگ پیشرو آریانپور؛ آریانپور کاشانی، منوچهر1377 ، تهران نشر جهان رسانه
- فمینیسم ؛ قم: مرکز پژوهش هاى صدا و سیما. جمعى از نویسندگان ؛ 1385
- «فمنیسم»؛ رضوانى، محسن؛ (1382)، مجله معرفت، ش 67.
- «فمینیسم در گذشته و حال»؛ روزنبرگ، پل؛ ( 1386)، مجله سیاحت غرب، ش ـ 51.
- « فمینیسم » در :مجموعه مقالات فمینیسم و دانش های فمینیستی، محمدرضا زیبایی نژاد، ص 137
- داستان نویسان معاصر ایران، قاسم زاده، محمد (1383)، چاپ اول، تهران، انتشارت هیرمند.
- مجموعه آثار، مطهری، مرتضی، جلد پنجم، تهران، صدرا، 1381-
- مقایسه منزلتهای هویت بین فردی زنان و مردان متاهل با توجه به وضعیت طلاق عاطفی، موسوی، سیده فاطمه و همکاران، (1394)، فصلنامه پژوهش های کاربردی روانشناختی، (1) 6
- نقش جریان های هویت ساز روشنفکری در توسعه حوزه ی عمومی ایرانی، عبداللهیان، حمید و زهرا اجاق(1385)، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 28
- نشانه های فمینیسم در آثار سیمین دانشور، حسن لی، کاووس 1386 مجله مطالعات زنان، ش 1 ، ص 5 تا 25
- نگاهی گذرا بر فعالیت های بانوان داستان نویس در دو دهه اخیر، رادفر، ابوالقاطم (1378) اربیات داستانی، شتاره 51
- نظریه و روش در تحلیل گفتمان، بارت،فیلیپس،لوئیز و ماریان یورگسن1389، مترجم،هادی جلیلی،تهران: نشرنی.
- نقد تطبیقی دیدگاه فمینیستی سیمون دوبووار، تاجبخش، پروین و همکاران (1393)، ویرجینیا وولف و سیمین دانشور در آثار داستانی، مجله پژوهش های ادبی و بلاغی، بهار 1393،شماره6
- Islamic feminism? What’s in aname? Preliminary Reflectins, Abou bakr, Omaim (2001) ), Inhttp-: www, amews. Org-review--reviewarticle
- Destabilizing Theory: Contemporary Feminist Debates, Barrett M. and A. Philips (1992), London: Polity press.
- What is feminism ?, Delmar. R.(1989). Oxford
- Feminism is For Everybody: Passionate Politics, Hooks, Bell.(2000), Cambridge: South End Press.
- Defining Feminism, Offeen.K.(1988), Vol 14, Londont
- Domestic Violence, Martin, D (1985), In sinkin D.j , Martin D.Robinson & V . Robinson (eds). Introdueing Womens S tudies London MACMILLAN.AN PP99.123
- Transforming Feminisms: ISIam, Women, and Gender Justice, Shaikh, Sadiyya (2003), in Omid safi(ed). Progressive Muslims. Oxford:One World.
- Untangling Feminist Theory, Stacey, Jackir(1993), In Richardson D. &Robinson V .(eds). Introdueing Womens London MACMILLAN.
- Gender Islmic Fundamentalism: Feminist politics in Iran Tohidi,Nayere(1994), Newyork:Bloomington 1994